مصداق آیه تطهیر در قرآن

مصداق آیه تطهیر در قرآن

چکیده:

قسمت دوم آیه سی و سوم سوره احزاب، معروف به آیه تطهیر،از آیاتی است که مجادله های فراوانی را به همراه داشته است.آنچه که مسلمانان (اعم از شیعه و اهل سنت) در واژه «اهل بیت» استفاده می کنند این است که مراد خاندان پیامبر است، اما در اینجا بین مفسرین شیعه و اهل سنت نزاع فراوانی وجود دارد که کدام یک از خاندان پیامبر مراد است؟ مفسرین شیعه مصداق اهل بیت را، شجره عصمت و طهارت می دانند، اما مفسرین اهل سنت مصداق آن را همسران پیامبر یا همسران پیامبر و افراد دیگری از خاندان پیامبر اکرم»صلی الله علیه و آله» می دانند.از طرفی هم ائمه «علیه السلام» به آیه تطهیر مباهات می کردند و آن را دلیل حقانیت خویش میدانستند، پس بر هر مسلمانی لازم می آید که تحقیق جامعی راجع به آیه تطهیر داشته باشد تا مصادیق حقیقی آن روشن شود.تمامی مطالب این مقاله حول محور این سوال می چرخد که مصداق واقعی اهل بیت در آیه چه کسانی هستند؟ در ابتدا آیه را مورد بررسی قرار می دهیم و جایگاه آن را در سیاق سوره تبیین می کنیم و شروع به نقد و بررسی احتمالات مصدایق در آیات می کنیم، که نتیجه مطلب این میشود که مصداق اهل بیت در این آیه شریفه همان پنج تن آل عبا هستند.

مقدمه 

در عرصه اعتقادات اسلامی پس از ایمان به خداوند و اقرار به رسالت پیامبر اکرم اسلام «صلی اللّه علیه و آله» و باور به معاد، که هر سه از اصول دین هستند، یک فرد مسلمان با مهمترین مسئله عقیدتی خود روبه رو می شود که همان شناخت رهبر دینی و اعتقادی بعد از پیامبر است. شناخت سرچشمه صاف و زلالی که از آن، اصول و احکام علمی اسلام را مستقیما دریافت کند. بنابر این یکی از مهمترین موضوعات، شناخت مصادیر شریعت برای دریافت احکام است.

پیشینه ی مطالعه در مورد‌ آیه تطهیر تصریح دارد که خداوند سبحان هرگونه پلیدی را از اهل بیت زدوده، آنان را پاکیزه گردانده است. در طول تاریخ، این آیه، سند افتخار و منزلت اهل بیت به شمار آمده است، که انبوه روایات و اخبار معتبر، شاهد آن است. در این باره سخن فراوان گفته اند. کمتر تفسیری پیدا می شود که به مناسبت این آیه، از فخر و شرف اهل بیت، به تفصیل یا به اجمال، یاد نکرده باشد. گاه از این پیام روشن غفلت شده و بعضا تفاسیر انحرافی از آیه ارائه شده است. محققان اسلامی آن گاه که فارغ از مجادلات و جبه بندی های کلامی و سیاسی، به سراغ فهم آیهء تطهیر رفته اند و در صدد کشف مراد آن برآمده اند، ظهور آن را در پرتو انبوه روایات معتبر، تفسیر کرده اند؛ با توجه به سیاق آیه و تفاسیری که راجب آیه شده، این نکته مسلم است که آیه تطهیر بر مقام و منزلت بلند گروهی خاص از خاندان پیامبر و در رأس ایشان خود آن حضرت بوده است.

با توجه به جبهه بندی های خاص کلامی و سیاسی تفسیری در این باره مطرح شد که سعی دارد ضمن توجه به روایات تفسیری و گزارش منقول راجب سبب نزول آیه، رویکرد متأخر و متأثر از جبهه گیری های کلامی و سیاسی را رها نکند. از این رو، مفاد آیه را شامل مصادیق گوناگون شمرده و از اهل بیت مفهومی عام ارائه داده که هم اصحاب کساء و هم همسران پیامبر را شامل شود.چون که  به طور طبیعی در بستر منازعات و مجادلات عقیدتی، دامنه ی بحث درباره ی مدلول آیه گسترش یافته و تا به امروز این بحث ادامه داشته از اهمیت و ضرورت ویژه ای برخوردار است.

هدف از این نوشتار، تبیین و نگاهی روشن و جامع به مباحث مربوط به آیه تطهیر است، بدون طرفداری از جبهه بندی کلامی و سیاسی.

آنچه تدوین این نوشته را با سایر مقالات،متمایز می کند،عمدتا بخاطر این است که موارد زیر کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است:

1-تبیین منظم و منطقی وجوه مربوط به آیه و روشن ساختن مغالطاتی که در مباحث مربوط به آن رخ داده است. 2- تبیین مبانی قران شناختی و تفسیری بحث درباره ی آیه.

3- تمامی احتمالات در مصادیق اهل بیت در آیه تطهیر مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

4- پاسخ به شبهات پیرامون اینکه اگر مصداق اهل بیت همان شجره طیبه خمسه باشد.

برای دانلود فایل مقاله با موضوع «مصداق آیه تطهیر در قرآن» بر روی آیکون زیر کلیک کنید: