متن پژوهی توصیفی از کتاب پنجاه درس عقاید آیت الله مکارم

متن پژوهی توصیفی از کتاب پنجاه درس عقاید آیت الله مکارم

چکیده

خلقت بر اساس حق پایه گذاری شده است. یکی از معانی این نکته این است که هر موجودی به مجرد خلق شدن همین که از عدم به وجود آمد و هستی گرفت- برخوردار از حقی است و وظیفه ای باید انجام دهد.از جمله وظایف ما انسان ها شناخت خالق این جهان و آشنایی با ناظم ان هست ؛ اینکه بتوانیم با عقل و تفکر هر چند محدودمان برای پرستش خالق یکتا دلیلی ارائه دهیم.در پرتو اثبات وجود و یکتایی خداوند تعالی، شناخت صفت عدل خود نیاز است ،که اصولا عدل چیست و خداوند تعالی خلقت را چگونه بر این اساس طراحی کرده است.حقیقتا بعد از دانستن دو مبحث خداشناسی و عدل الهی ، خداوند یکتای عادل برای انجام امور در زمین افرادی را که خود تعیین کرده و مورد اطمینان هستند را برای این امر هم قرار داده که به توصیف وظیفه نبوت و پیامبر شناسی و بعد از آن امام شناسی میپردازیم .در فصل آخر هم به سرانجام انسان و جایگاه اصلی او ، که معاد هست میپردازیم که اصولا هر عمل ما در آخر چگونه نتیجه ای به ما می دهد.

مقدمه

علم کلام اختصاصی به دین اسلام ندارد و دیگر ادیان الاهی نیز، می توانند مباحث کلامی ویژه خود داشته با شاید اما این نوشتار ناظر به کلام اسلامی است و هر جا نامی ازاین علم به طور مطلق می آید، مقصود کلام اسلامی است.

هدف از این تحقیق  بیان عقایداست و دلیل نیازمندی به بیان عقاید دینی و ارائه منظم و طبقه بندی شده آنها آن است که در قرآن و گفته های معصومان اصول عقاید (به دلیل طبیعت متون مقدس به صورت منظم و کلاسیک عرضه نشده است قرآن کریم، مطالب مختلف و متنوع ،سیاسی تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، فردی، حقوقی، فقهی و غیر آن را در کنار مسائل عقیدتی مطرح کرده است؛ از این رو،استخراج و تنظیم هر یک از این علمی دانشمندان دین است.

به خاطر اهمیت بالایی که این موضوع دارد در نیمه دوم قرن اول هجری برخی از مسائل کلامی، مانند جبر و اختیار و عدل در میان مسلمانان مطرح بوده است. اولین مدرسه رسمی که این مباحث در آن مطرح می شد، مجلس درس حسن بصری (م ۱۱۰ هـ. ق.) بود. با گذشت زمان مسائل کلامی گسترش می یافت و گروه های کلامی مختلفی پدیدار شد؛ مانندخوارج، قدریه، معتزله، جهمیه، مرجئه و… عقاید کلامی هر یک از این فرقه ها در علم فرق و مذاهب یا ملل و نحل تشریح میشود و از موضوع بحث ما بیرون است.از دیدگاهی دیگر می توان گفت اگر مقصود از علم کلام، طرح استدلالی عقاید دینی است، نقطه آغازین این امر خود قرآن کریم سخنان پیامبر اکرم و به ویژه امیر مؤمنان است که در جای جای آنها عقاید دینی مطرح و برای آن برهان اقامه تاریخچه علم کلام و عوامل مؤثر در پیدایش آن شده استانگیزه اصلی برای رشد و توسعه این دانش را نیز خود قرآن کریم و کلمات پیشوایان معصوم – که به تفکر فرا خوانده و از تقلید و پیروی کورکورانه نهی کرده اند . به وجود آورده است. البته عوامل دیگری نیز در این گسترش مؤثر بوده اند؛ از جمله: ا پیوستن دسته های گوناگون مردم به اسلام با ادیان مختلف، عقاید متفاوت و طرز تفکر خاص خود. حضور یهودیان و مسیحیان و پیروان دیگر ادیان در کنار مسلمانان که موجب آگاهی از عقاید یکدیگر می شد. پیدایش گروهی به نام زنادقه در جهان اسلام که با دین مخالف بودند و به بحث و مجادله با مسلمانان می پرداختند.

ضرورت بحث از این موضوع این است که  مباحث عقیدتی، نیازمند تلاش تبیین عقاید دین متکلم پس از استخراج اعتقادات دینی به تبیین، تفسیر، تحلیل و اثبات آنها می پردازد. مثلاً پس از آنکه از نصوص دینی دریافت که خدایکی است می کوشد با برهان عقلی این باور را اثبات کند. هم چنین بر متکلم است که هماهنگی عقاید دینی با یکدیگر و عدم تعارض میان آنها را روشن سازدتعیین تاریخ دقیق پیدایش علم کلام برای صاحب نظران دشوار است. همچنین تشویق قرآن کریم و پیشوایان معصوم به آزاد اندیشی و تفکر مستقل، موجب گردید مسلمانان هر چه بیشتر ضرورت تحقیق در عقاید دین را احساس کنند. از این رو، متکلمان برجسته ای در قرن های دوم، سوم و چهارم هجری در جهان اسلام ظهور کردند.

برای دانلود فایل مقاله با موضوع «متن پژوهی توصیفی از کتاب پنجاه درس عقاید آیت الله مکارم» بر روی آیکون زیر کلیک کنید: