آیا انداختن عریضه در چاه مسجد جمکران سند معتبر دارد؟
آیا انداختن عریضه در چاه مسجد جمکران صحیح است و آیا سند دارد؟ همانطور که میدانید یکی از اعتقادات شیعیان این است که برای رفع حوائج خود به اهل بیت (ع) توسل میکنند اما آیا انداختن عریضه و نامه در داخل چاه مسجد جمکران صحیح است و سند معتبر دارد؟ در این مطلب ابتدا درباره سندیت و اعتبار خود مسجد و سپس راجع به چاه مسجد جمکران صحبت میکنیم.
سند مسجد جمکران در کتب دینی و تاریخی
اگر بخواهیم درباره اولین زمانی که نام مسجد مقدس جمکران بر روی زبان ها افتاد صحبت کنیم باید بگوییم که مرحوم محدث نوری به نقل از «کتاب تاریخ قم» از حسن بن محمد قمی که در قرن ۴ نگاشته شده است، جریان مسجد مقدس جمکران را نقل میکنند. با اینکه این کتاب در حال حاضر در دسترس ما نیست ولی بخشی از این کتاب در دسترس مرحوم محدث نوری بوده است و ایشان با همین سند جریان مسجد مقدس جمکران را نقل کرده‌اند
در این کتاب مرحوم حسن بن محمد قمی جریان مسجد مقدس جمکران را از مرحوم شیخ صدوق – رحمة الله‌علیه – از کتاب مونس‌الحزین فی معرفت حق و الیقین نقل کرده‌اند.
چند نکته درباره جایگاه مسجد جمکران
فارغ از نقل قول در کتب و اینکه آیا افرادی که داستان تاسیس و ساخت مسجد را نقل نموده اند آیا مورد اعتماد اهل فن هستند یا خیر، اگر به چند نکته توجه کنیم، مساله جایگاه مسجد مقدس جمکران برای ما روشن خواهد شد.
1. دستور اهل بیت به تکریم مساجد
با مراجعه به روایات و همچنین بررسی سیره‌ی اهل‌بیت – علیهم صلوات الله – شاهد دستورات ایشان به تکریم مساجد و هر مکانی که بنام مسجد بنا نموده شده هستیم و بنابراین مسئله مسجد مقدس جمکران نیز از این مساله مستثنا نیست.
2. کرامات و مشکل گشایی های مسجد جمکران
کرامات و مشکل‌گشائی‌های فراوانی در مسجد مقدس جمکران اتفاق افتاده است که یا خود شاهد آن بوده‌‌ایم، یا برای‌مان نقل شده و یا در قالب کتابهای متعدد منتشر شده و به ما رسیده است.
3. پایگاه ترویج مهدویت
امروزه مسجد مقدس جمکران پایگاه عظیمی برای ترویج معارف مهدوی و شیعی است.
4. توصیه علما و بزرگان درباره مسجد جمکران
از مهمترین نکته‌ای که عظمت و جایگاه مسجد مقدس جمکران را برای ما ثابت می‌کند: توصیه‌ی علماء بزرگ دین، اهتمام و توجه فراوان نسبت به این مسجد داشته و دارند.
با در کنار هم قرار دادن قرائن مذکور به این نتیجه دست می‌یابیم:
رفتن به مسجد مقدس جمکران و عبادت در این مسجد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و به ما این اطمینان را می‌دهد که در این مکان مقدس اتفاقات خاصی رقم می‌خورد.
سندیت عریضه در چاه مسجد جمکران
گاهی در حاشیه‌ی مسجد مقدس جمکران شاهد افراط و تفریط‌هائی هستیم و اتفاقاتی رقم می‌خورد که مطلوب نیست و علاوه بر عدم اعتبار و عدم سندیت شرعی، موجب سوء استفاده‌ی برخی از دشمنان نیز می‌گردد.
از جمله این موارد می توان به انداختن عریضه در چاه مسجد جمکران اشاره کرد که این چاه هیچ جایگاه و موضوعیتی ندارد و همانند سایر چاه‌ها که در مکان‌های دیگر حفر می‌شود میباشد و هیچ نسبتی با امام‌زمان ندارد. بنابراین این پاه مکانی برای امام‌زمان نیست.
علت اندختن عریضه داخل چاه مسجد جمکران
شاید وجود این چاه از این جهت باشد که چون عریضه‌نویسی برای گفتگو با پروردگار و اولیاءالله جنبه‌ی شرعی دارد و به عنوان یکی از آداب اسلامی است که در روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام به آن اشاره شده است و در کتاب بحارالانوار، بابی تحت عنوان «کتابه الرقاع للحوائج الى الائمه صلوات الله علیهم و التوسل و الاستشفاع بهم فی روضاتهم المقدسه و غیرها» اشاره ای به این مطلب گردیده است. (بحارالأنوار ط – بيروت ج99، ص231 )
همچنین در روایات نیز مطالبی راجع به عریضه‌نویسی بیان‌شده است که: عریضه در آب یا چاهی انداخته شود. از امام صادق علیه‌السلام نقل‌شده است: «…ثُمَ تَطْوِي الرُّقْعَةَ وَ تَجْعَلُهَا فِي بُنْدُقَةِ طِينٍ ثُمَّ اطْرَحْهَا فِي مَاءٍ جَارٍ أَوْ فِي بِئْر…»؛ «نامه عریضه را می پیچی و در میان گل قرار می‌دهی و در آب جاری یا در چاهی می‌اندازی»
المصباح للكفعمي(جنة الأمان الواقية)، ص403
شاید وجود این چاه در مسجد مقدس جمکران برای ایجاد نظم قرار داده شده است تا عریضه‌ها در آن قرار داده شود وگرنه این چاه، هیچ‌گونه قداست و هیچ نسبتی با امام‌عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ندارد.
اما بر این مطلب که عریضه حتما باید در چاه موجود در مسجد جمکران انداخته شود هیچ دلیلی نداریم.
